نسیم معرفت

به نام خدا

نگاه و اهمّیت آن

مَسألَه نگاه و نَظَر کردن و دیدن مسأله ای بسیار مهمّ و حیاتی است. سخن ما در باره همین نگاه و دیدن ظاهری چَشم است که همیشه از آن استفاده می کنیم . البته باید توجّه داشت که دیدن و شنیدن و سخن گفتن و همه کارها و رفتارهای ما ریشه در روح آدمی دارد و مرکز اصلی همه این امور جَوارِحی و جَوانِحی‌، همان روح است و بدن و اعضا و جوارحِ ما نقش مَرکَب برای روح است. باید توجه کنیم که روح و بدن نسبت به هم تأثیر و تَاثُّر مُتقابِل دارند و نسبت به هم اثر بخشی مثبت یا منفی دارند. گاهی نگاه به یک منظره دلخراش در عمق وجود و روح آدمی اثرگذار است و یا نگاه به یک منظره بهجت انگیز و نشاط بخشِ مشروع ، در عُمقِ روح و قلب آدمی شادی می آفریند. در روایت آمده است که : اَلْقَلْبُ مُصْحَفُ الْبَصَرِ یعنی قلب دفتر و کَراسَه قلب و دل است (نَهجُ البَلاغه فَیضُ الأِسلام حِکمَت 401) . به قول باباطاهر : « ز دست دیده و دل هر دو فریاد که هر چه دیده بیند دل کند یاد » . به مسأله دیدن و نگاه کردن اهمّیت بدهیم . در قرآن کریم آیات زیادی است که به مسأله نگاه کردن و دیدن اِهتِمام شده است . در سوره بَلَد آیه 8 چنین آمده است : أَ لَمْ نَجْعَلْ لَهُ عَیْنَیْنِ : آیا براى او «انسان» دو چشم و دیده قرار ندادیم ؟! ... . دیدن و نگاه کردن در یک تقسیم بر دو قسم است :
1 _ دیدن و نگاه مشروع و حلال
2_ دیدن و نگاه نامشروع و حرام

و نیز از جهتی دیگر دیدن و نگاه کردن اقسامی دارد :

1 _ دیدن و نگاه عبرت انگیز و عبرت آموز
2_ دیدن و نگاه غافلانه و غفلت آمیز
3_ دیدن و نگاه محبت آمیز
4_ دیدن و نگاه عداوت آمیز
5_ دیدن و نگاه شهوت انگیزِ غیرِ مشروع
6_ دیدن و نگاه حَسُودانه
7_ دیدن و نگاه خیرخواهانه
8_ دیدن و نگاه تنگ نظرانه
9_دیدن و نگاه بزگوارانه و کریمانه
10_ دیدن و نگاه عاشقانه به عشق راستین و غیر شیطانی
11_ دیدن و نگاه شیطانی
12_ دیدن و نگاه رَحمانی
13_ دیدن و نگاه احمقانه و نابخردانه
14_دیدن و نگاه عالمانه و عاقلانه و خِرَدمندانه